Saniwijzer

Nieuwe sanitatie in de praktijk

Vacuümriolen

Hoe werkt een vacuümriool?

Afvalwater wordt door middel van onderdruk (vacuüm) door een dunne leiding afgezogen naar een verwerkings- of opslaglocatie. Het vacuümriool voert alleen huishoudelijk afvalwater af. Voor de afvoer van hemelwater is de capaciteit te klein.

Wat is er voor nodig?

In de woning zijn speciale vacuümtoiletten nodig. De leidingen bestaan uit dunne flexibele HDPE-buizen die onder een tandzaagprofiel worden aangelegd. Het vacuüm wordt opgewekt door een (elektrische) vacuümpomp.

Waar wordt het toegepast?

Het vacuümsysteem kan zowel in stedelijk als in buitengebied worden toegepast. De laatste jaren worden vacuümsystemen vooral aangelegd waar afvalwater omgezet moet worden in biogas. 

Buiten de woningbouw is er al vele decennia lang ervaring met vacuümsystemen in bijvoorbeeld cruiseschepen en vliegtuigen en andere plaatsen waar de ruimte beperkt is.

Hoe gangbaar is het?

In Nederland is sinds het eind van de vorige eeuw een klein aantal vacuümsystemen in gebruik voor transport van afvalwater buiten de woning (vooral in het westen van het land).

Vacuüm binnen de woning is in Nederland inmiddels in meerdere projecten toegepast. Bekende voorbeelden zijn Sneek, Groningen, Kerkrade, Amsterdam etc. Veelal wordt dit gecombineerd met voedselrestenvermalers en beoogt men via vergisting biogas te winnen.

Onderzoek naar de werking van vacuümsystemen is o.a. gedaan in Noorwegen en Duitsland/Nederland.

Voordelen

  • geconcentreerde inzameling van afvalwater
  • leidingen hoeven niet onder afschot (aflopend) te liggen; dat geeft meer vrijheid bij het aanleggen binnen de woning
  • leidingen zijn minder gevoelig voor verzakkingen en daardoor toepasbaar in zettingsgevoelige gebieden
  • lage aanlegkosten

Nadelen

  • storingsgevoeligheid (een notitie over storingen en hoe deze te voorkomen is opgesteld door HH Rijnland)
  • relatief hoog energieverbruik
  • transport van afvalwater over lange afstanden (meer dan 3-4 km) niet mogelijk

Handboek Vacuümriolering

Op basis van de ervaringen in project Jenfelder Au is een Handboek Vacuümriolering ontwikkeld. Dit wordt geregeld bijgewerkt. De meest recente versie is te downloaden via de website van Hamburg Watercycle (onder de kop 'Der Hamburg Water Cycle in der Jenfelder Au'):

Verdere informatie

Lees meer over vacuümriolen op Wikipedia, een feitenonderzoek van STOWA en de quickscan van MWH.

Terug