Belucht helofytenfilter
Voor welke deelstromen is deze techniek geschikt?
Voor grijs en zwart water, eventueel (afhankelijk van aard en concentraties) gecombineerd met andere afvalwaterstromen uit de landbouw.
Hoe werkt een belucht helofytenfilter?
Een belucht helofytenfilter is een relatief nieuw helofytenfilterconcept. Bij een belucht helofytenfilter wordt het water (net zoals bij een verticaal helofytenfilter) via infiltratiebuizen in de toplaag van het filter gebracht. Direct onder de toplaag bevindt zich het waterpeil. Als substraatmateriaal (filtermateriaal) wordt doorgaans gebruik gemaakt van geëxpandeerde kleikorrels.
Door middel van een actieve beluchting met een beluchtingscompressor wordt zuurstof in het water gebracht. Op deze manier kan de prestatie van het helofytenfilter, met name in relatie tot stikstof, goed worden gecontroleerd en worden bijgestuurd indien nodig (meer of minder zuurstof). Vanwege de actieve beluchting is het grote voordeel van een belucht helofytenfilter dat deze een veel kleiner oppervlakte nodig heeft (een factor 4-6 kleiner dan een verticaal helofytenfilter).
De planten op het filter dienen meerdere functies. Ze zijn landschappelijk fraai en dienen als ecologische biotoop. In de winter dienen de afgestorven planten als isolatiemateriaal en beschermen ze het filter tegen extreme kou. Naast de actieve beluchting brengen de planten ook zuurstof in de bodem en zijn de wortels – naast het filtermateriaal - ook dragers voor microbiologische groei.
Voor het beluchte helofytenfilter is een voorzuivering nodig om vaste delen af te scheiden en eventuele vetvang om verstopping van de infiltratiebuizen te voorkomen.
Vanaf minuut 2:58 gaat onderstaand filmpje over beluchte helofytenfilters:
Hoe effectief is deze techniek?
De effectiviteit van beluchte helofytenfilters is minimaal gelijk aan die van een verticaal doorstroomd helofytenfilter. Een goede sturing van de actieve beluchting zorgt voor betere prestaties.
Verticale helofytenfilters verwijderen zwevende deeltjes (gesuspendeerde stof) organische stof (uitgedrukt in BZV en CZV) vrijwel volledig, en voor een groot deel ook ziekteverwekkende bacteriën, stikstof en fosfaat. Stikstof wordt voor 30 – 70% verwijderd. Fosfaat kan bij toepassing van ijzerhoudende kleikorrels in het filter vergaand (tot 96%) worden verwijderd.
De verwijdering van medicijnresten is relatief hoog, met 78% van Diazepam tot 100% voor enkele andere stoffen. De relatief hoge verwijdering van Carbamazepine (94 %) komt waarschijnlijk doordat de stof zich hecht aan de kleikorrels en daardoor langer aan oxidatie wordt blootgesteld.
Kijk voor recente monitorgegevens ook op de Sanimonitor.
Hoe veilig is de techniek?
Ziekteverwekkers worden in het helofytenfilter vrijwel volledig verwijderd. Omdat er geen stagnerend water op het filter aanwezig is, is de kans op ongedierte klein.
Het belangrijkste volksgezondheidsrisico ontstaat bij controle of onderhoud van de voorzuivering.
Wat is er nodig aan onderhoud?
Helofytenfilters zijn niet kwetsbaar, zijn eenvoudig te onderhouden, en kunnen door hun groene karakter mooi ingepast worden in het landschap. Hoewel ze er heel natuurlijk uitzien, vragen ze wel degelijk onderhoud: maaien, eventueel onkruid wieden, inspectie van leidingen alsmede onderhoud van de beluchtingscompressor. Op basis van de huidige ervaringen wordt de gemiddelde levensduur geschat op 30 tot 35 jaar.
Ervaringen
Voor particuliere huishoudens zijn er compacte modulaire systemen (Phytocube) die in principe hetzelfde werken als de grotere systemen. Er zijn inmiddels meerdere projecten waarin huishoudelijk afvalwater met een belucht helofytenfilter wordt behandeld. Zie hiervoor het projectenoverzicht.
Mogelijkheden zijn er ook in de glastuinbouw en de landbouw.
Voordelen:
- maakt gebruik van natuurlijke processen
- robuuste technologie
- vanwege actieve beluchting sturing op effluentkwaliteit mogelijk
- ruimtebesparend in vergelijking met een conventioneel helofytenfilter
- bestand tegen wisselende belastingen
- lage onderhoudskosten
- lange levensduur
- hoge verwijdering van organische stof, opgeloste bestanddelen en ziekteverwekkers
Nadelen:
- energieverbruik hoger in relatie tot conventionele helofytenfilters (Ca. 24 kWh per i.e. per jaar)
Zie voor een vergelijking van deze techniek met andere technieken in een specifieke situatie ook de STOWA-factsheets voor:
Meer weten?
Lees ook de brochure over het belucht helofytenfilter van het type Phytoair.
Verdere informatie via o.a. de volgende leveranciers/adviseurs:
 |
 |
|
Foto: Belucht helofytenfilter bij hotel vlak na aanleg... |
... en volgroeid | Bron: Rietland |