Watervrij sanitair
Jaarlijks verdwijnt veel drinkwater door de riolering. Ongeveer 30% van het totale watergebruik in Nederland komt voor rekening van het spoelen van het toilet. Een belangrijke waterbesparing – tot zo’n 40 liter per persoon per dag – kan worden bereikt door het gebruik van watervrij sanitair in de vorm van watervrije urinoirs en droogtoiletten.
Er zijn globaal drie typen droogtoiletten:
- Toiletten die de urine en fecaliën opvangen, waarna deze afgevoerd moeten worden.
- Composttoiletten waarin de fecaliën in een afgesloten container, samen met ander composteerbaar materiaal, ter plaatse worden omgezet in compost. In dit geval moet de urine apart worden afgevoerd.
- Toiletten die de urine en fecaliën opvangen en in een afgesloten container zodanig verhitten dat het vocht verdampt. Er blijft dan as over. Deze kan als meststof dienen of worden afgevoerd.
Beschrijving van het systeem
De spoeltoiletten worden vervangen door droogtoiletten en watervrije urinoirs. Afhankelijk van het type kan het toilet zo worden geplaatst of zijn er bouwkundige aanpassingen nodig. Urine en fecaliën worden in of onder het toilet verzameld. Deze kunnen lokaal worden verwerkt en vervolgens in de tuin worden toegepast of worden afgevoerd.
Bij het gebruik van droogtoiletten resteert nog een grijswaterstroom afkomstig uit keuken en badkamer. Deze kan naar een lokale zuivering (bijvoorbeeld een helofytenfilter) of naar de riolering worden geleid.
Beheer
Droogtoiletten vergen periodiek beheer. In ieder geval bij het ledigen van de containers, maar bij een composttoilet ook bij het beheer van het composteringsproces. De afvoer van fecaliën en urine uit een droogtoilet is niet geregeld. De compost uit een composttoilet kan voor eigen gebruik in de moestuin worden aangewend. Er moet echter wel rekening mee worden gehouden dat de compost nog ziekteverwekkers en microverontreinigingen kan bevatten.
Bij een verbrandingstoilet moet de verbrander een à twee keer per dag worden geactiveerd. De asla moet circa eens per maand worden geleegd. De as kan als meststof in de tuin worden gebruikt.
Effecten
Met droogtoiletten zal het waterverbruik afnemen, maar de investeringskosten wegen niet op tegen de besparing op de waterkosten. Bij gebruik van droogtoiletten is er alleen nog een zuivering van grijs water nodig. Deze zuivering kan veel kleiner en eenvoudiger zijn. Dit kan wel tot veel lagere kosten leiden.
Overig
Er is nog geen infrastructuur om urine en fecaliën droog af te voeren; van de bewoners wordt een actief beheer gevraagd. Kleinschalig composteren is mogelijk, maar vergt de nodige aandacht en zou kunnen leiden tot risico’s voor de volksgezondheid. Deze wijze van inzamelen maakt het wel mogelijk om nutriënten te hergebruiken.
Wilt u weten hoe een composttoilet in de praktijk werkt? Lees de blog van Marjolein.