Urine als meststof
Afvalwater bevat veel nutriënten. Het merendeel daarvan is afkomstig uit urine. Door de urine apart in te zamelen(en eventueel te concentreren), kunnen de nutriënten stikstof en fosfaat worden hergebruikt.
De huidige mestwetgeving staat het gebruik van urine als meststof in de landbouw niet toe. Zowel in Nederland als elders in Europa is echter wel al ervaring opgedaan met het direct gebruik van urine als meststof. Met het oog op mogelijke toekomstige ontwikkelingen bespreken we daarom hier toch de mogelijkheden.
De ingezamelde urine kan wel voor eigen gebruik worden ingezet op de sportvelden zelf of in de omgeving van het stadion, bijvoorbeeld in stadslandbouwprojecten, om algen te kweken of als meststof in een boomgaard. Het transport van de urine zal veelal met een (gier)tank moeten gebeuren. Indien de urine wel geconcentreerd wordt (bijvoorbeeld door indamping), dan is het transport veel eenvoudiger.
Om overbemesting te voorkomen dient het perceel wel groot genoeg te zijn. De hoeveelheid stikstof in de urine van 1 persoon is op jaarbasis genoeg om ruim 200 m2 te bemesten. Om de urine veilig te kunnen verwerken, is een opslag van een half jaar nodig. De urine wordt bij voorkeur verdund met water over het perceel verspreid.
Om de urine veilig te kunnen verwerken, is een opslag van een half jaar nodig. De urine wordt bij voorkeur verdund met water aangewend.
Beschrijving systeem
Er worden watervrije urinoirs en/of urinescheidingstoiletten gebruikt. Via een aparte leiding loopt de urine in een opslagtank. Van daaruit kan de urine na een rusttijd van 6 maanden lokaal worden aangewend voor bemesting. Of de urine kan bijvoorbeeld door verdamping tot een geconcentreerde meststof worden verwerkt en via reguliere kanalen worden afgevoerd of toegepast.
Het zwarte water (toiletspoelwater) en het grijze water zullen op een andere manier moeten worden verwerkt. Dat kan bijvoorbeeld via de bestaande riolering (indien aanwezig) of via een decentrale voorziening, zoals een compactsysteem of een helofytenfilter. Deze kan dan wel kleiner zijn, vanwege de veel geringere belasting met nutriënten. Het effluent hiervan kan worden geloosd op het oppervlaktewater of in de bodem.
Beheer
De urineleidingen kunnen verstopt raken met urinesteen. Regelmatig doorspoelen met bijvoorbeeld mierenzuur (WC-eend) wordt daarom aanbevolen.
De urine dient voor gebruik 6 maanden te rusten, om de eventueel aanwezige ziektekiemen te doden.
Het concentreren van de urine vergt een wat intensiever beheer en onderhoud van de verdampingsinstallatie.
Overig
Het gebruik van urine als meststof in de landbouw is niet toegestaan.
Er zijn momenteel geen goede urinescheidingstoiletten in de handel.
Ervaringen
In Amsterdam wordt urine al geruime tijd gescheiden ingezameld bij het grote evenementencomplex AFAS Live (voorheen Heineken Music Hall).
Bij 't Natuurlijk Huus in Raalte wordt gescheiden ingezamelde urine gebruikt voor de bemesting van fruitbomen.
De directe benutting van urine als meststof is toegepast als onderdeel van een pilot in het plaatsje Anderen in Drenthe.
In Zweden is al veel ervaring opgedaan met het gebruik van urine als meststof.
Een pilot met het concentreren van urine (met het Semilla-systeem) wordt voorbereid in Rotterdam.